Η παγκόσμια κρίση που προκάλεσε η πανδημία του COVID-19 έφερε στο προσκήνιο τις δομικές αδυναμίες τόσο του καπιταλιστικού συστήματος όσο και της κρατικής του διαχείρισης. Η πραγματικότητα είναι ότι, η προϋπάρχουσα ταξική διαστρωμάτωση της κοινωνίας αποτελεί το υπόβαθρο της κρίσης και με βάση αυτήν διαχειρίζεται κάθε κράτος τα πιεστικά ζητήματα που έχουν προκύψει από την εξάπλωση του COVID -19.
Τι εννοούμε όμως με αυτό;
Καταρχάς, ο covid-19 βρίσκει τα δημόσια συστήματα υγείας, σε όλο, σχεδόν, τον κόσμο σε μία οριακή κατάσταση που σίγουρα δεν επιτρέπει την αποτελεσματική αντιμετώπιση ενός μαζικού φαινομένου όπως αυτό. Η συνθήκη αυτή, δεν είναι αποτέλεσμα κάποιων μεμονωμένων πολιτικών, αλλά το απαύγασμα της κυρίαρχης δημοσιονομικής πολιτικής «λιτότητας», που εδώ και τριάντα χρόνια «ξηλώνει» μεθοδικά τα μεταπολεμικά κοινωνικά κεκτημένα. Στην Ελλάδα η πολιτική αυτή έγινε κυρίαρχη μέσα από τα μνημόνια, χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει πως το «ξήλωμα» δεν είχε αρχίσει ήδη αρκετά χρόνια πριν. Οι σημερινοί διαχειριστές της κυβερνητικής εξουσίας αποτέλεσαν και συνεχίζουν να αποτελούν πιστοί οπαδοί των πολιτικών της λιτότητας και προφανώς φέρουν ακέραια την ευθύνη για την κατάσταση που επικρατεί τόσο στα νοσοκομεία όσο και σε άλλα δημόσια κοινωνικά αγαθά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα της πολιτικής τους στράτευσης αποτελούν οι 7.900 απολύσεις επαγγελματιών υγείας και το κλείσιμο 11 νοσοκομείων μόνο στην Αττική το 2014, επί διακυβέρνησης Νέας Δημοκρατίας, ενώ για τις περιοχές των βορείων προαστίων, αξιομνημόνευτη είναι η αναστολή λειτουργίας της πτέρυγα Μπόμπολα του Αμαλία Φλέμιγκ και της παθολογικής κλινικής στο Παίδων Πεντέλης, χωρίς σε όλα αυτά να συνυπολογίζουμε τις μεγάλες ελλείψεις σε προσωπικό και υγειονομικό υλικό στο σύνολο των τοπικών (και όχι μόνο) νοσοκομείων.
Η «εξυγίανση» του δημόσιου συστήματος υγείας έχει -διαχρονικά- ως στόχο την περαιτέρω υποβάθμισή του, για να μειώσει τα κρατικά έξοδα αλλά και για να εξωθήσει όλο και μεγαλύτερο μέρος των ασθενών στις ιδιωτικές δομές υγείας. Η μεθοδική υποβάθμιση του ΕΣΥ έχει οδηγήσει σε όξυνση των δομικών προβλημάτων στη λειτουργία του, με αποτέλεσμα όλο και περισσότεροι ασθενείς, να στρέφονται στις ιδιωτικές δομές υγείας. Ενδεικτικό της κατάστασης αυτής είναι η αντικατάσταση των εργαστηριακών δραστηριοτήτων που πραγματοποιούσε το Ε.Σ.Υ σε δικά του εργαστήρια με ιδιωτικά μικροβιολογικά εργαστήρια.
Ακόμα και τώρα, εν μέσω πανδημίας, η κυβέρνηση διαλέγει τον «εύκολο» δρόμο για την αντιμετώπισή του ιού. Ο δρόμος αυτός, που βάζει στον πάγο μια ολόκληρη κοινωνία, που περιορίζει, αλλά δεν αντιμετωπίζει τον COVID-19, είναι αντιφατικός, αφού δεν πραγματοποιείται ταχύρρυθμη ενίσχυση των νοσοκομείων με μόνιμο προσωπικό και κατάλληλο εξοπλισμό, με δημιουργία πλήθους καινούριων ΜΕΘ. Από την στιγμή που δεν υπάρχει πρόνοια για τους εργαζόμενους που αναγκάζονται να εργάζονται και δραστικά μέτρα στήριξης για τους ανέργους, τους απόρους, όσους και όσες σταμάτησαν την εργασία τους και βλέπουν τους λογαριασμούς τους να συσσωρεύονται.
Βλέπουμε επίσης, να μοιράζονται απλόχερα λεφτά και φοροελαφρύνσεις, υπέρ διαφόρων μεγαλοεπιχειρηματιών, όπως τα 11 εκατομμύρια σε καναλάρχες για μετάδοση ενημερωτικών μηνυμάτων, σε σχέση με την δημοσιά υγειά, τη μετάθεση πληρωμής των τηλεοπτικών αδειών πανελλαδικής εμβέλειας στο 2021-που στοιχίζει στο δημοσιο 21 εκατομμύρια- τα 30 εκατομμύρια σε κλινάρχες ως αποζημίωση για την επίταξη των κλινικών τους για την αντιμετώπιση τις πανδημίας, τα 10,9 εκατομμύρια επιδότηση διοδίων στην εταιρία ΜΟΡΕΑΣ λόγο χαμηλής διέλευσης αυτοκινήτων, τα 11 εκατομμύρια σε ιδιωτική εταιρία για την καμπανιά μένουμε σπίτι. Από τα παραπάνω δεν έλειψαν και τα δωράκια στα σώματα «ασφαλείας», με bonus και 5000 προσλήψεις ΕΠΟΠ, την ίδια ώρα που οι φαντάροι στοιβάζονται στα στρατόπεδα χωρίς καμία σοβαρή μέριμνα.
Βλέπουμε ακόμα, χιλιάδες εργαζομένους στον ιδιωτικό τομέα, μαζί με το υγειονομικό προσωπικό να δίνουν καθημερινά, την πραγματική μάχη των ημερών. Εκείνοι οι κλάδοι οι οποίοι υποτιμήθηκαν ακραία, χάριν τόσο της εμφάνισης τους ως εργασίες του ¨πεταματού¨ όσο και των πολιτικών λιτότητας(Εργαζόμενοι στα Super Market, στα πρατήρια καυσίμου, στις ταχυμεταφορές και επισιτισμό (courier-delivery) , αποθηκάριοι. τηλεφωνητές, συνέργεια καθαρισμού και πολλοί άλλοι), σήμερα βρίσκονται στην πρώτη γραμμή εφοδιασμού τις κοινωνικής βάσης. Οι εργαζόμενοι αυτοί και άλλοι πολλοί που τώρα τους παραλείπουμε, αποδεικνύουν ότι είναι αυτοί που στην πραγματικότητα κινούν τα περίφημα γρανάζια της αγοράς, αυτοί δηλαδή που παράγουν τον κοινωνικό πλούτο.
Βλέπουμε, επίσης, τις τιμές των βασικών αγαθών να είναι στα ύψη, εργαζόμενους είτε να απολύονται(41.000 μόνο στα μέσα Μαρτίου), είτε να δουλεύουν μαύρα(30% σύμφωνα με στοιχεία),είτε υποδηλωμένα, είτε να ζούνε υπό τον φόβο της απόλυσης και να εκθέτουν την υγεία τους για να μπορέσουν να εξασφαλίσουν την επιβίωση τους. Βλέπουμε την καπιταλιστική παραγωγή να συνεχίζεται και να στοιβάζει σε γραφεία, εργοστάσια, αποθήκες, εργαζόμενους και εργαζόμενες, πολλές φορές χωρίς τα απαραίτητα μέσα αυτοπροστασίας, ενταντικοποιώντας τα ωράριά τους λόγω μεγάλου φόρτου εργασίας.
Τα ψίχουλα που υπόσχεται η κυβέρνηση στα λαϊκά στρώματα(επίδομα 800€, απαγόρευση απολύσεων για το μήνα Μάρτιο), δεν είναι τίποτα μπροστά στα δώρα που δίνει απλόχερα στους καπιταλιστές, την στιγμή μάλιστα που εκατοντάδες χιλιάδες άνεργοι ή εργαζόμενοι δεν λαμβάνουν ούτε αυτό το ελάχιστο βοήθημα (π.χ εποχιακοί εργαζόμενοι στον τουρισμό). Συγκεκριμένα, με πράξεις νομοθετικού περιεχομένου, βλέπουμε νομοθεσίες υπέρ των φοροελαφρύνσεων και προστασίας των επιχειρήσεων, τηλεργασία, με μετακύλιση εξόδων λειτουργίας από την επιχείρηση στον εργαζόμενο, μείωση έμμεσου μισθού (μη κατοχυρωμένου- bonus), νέες μεθόδους εντατικοποιημένου ελέγχου εξ αποστάσεως- έως και κάμερες στα σπίτια, δυνατότητα απασχόλησης εργαζομένων κατά το ήμισυ με την αντίστοιχη μείωση μισθού, διεύρυνση των ωραρίων των s/m και αναστολή συμβάσεων εργασίας. Τέλος, σε πολλές περιπτώσεις, τα αφεντικά απαιτούν από τους εργαζόμενούς τους να συνεχίζουν να εργάζονται απομακρυσμένα, την ώρα που τους έχουν αναστείλει την σύμβαση εργασία τους. Αυτό ουσιαστικά σημαίνει ότι δουλεύουν χωρίς να πληρώνονται από την επιχείρηση, ενώ αμφίβολη είναι και η καταβολή της διαφοράς μεταξύ επιδόματος και πραγματικής εργασίας από μεριάς τους.
Η συγκυρία που ζούμε είναι πρωτοφανής από πολλές απόψεις και σίγουρα θα «αναταράξει» σε παγκόσμιο επίπεδο όλες τις σημερινές σταθερές στα κοινωνικά, πολιτικά και οικονομικά πεδία και προφανώς θα αναταράξει ακόμα περισσότερο τις ζωές όσων δεν είναι προνομιούχοι, όσων δηλαδή είναι από τα κάτω. Μέσα από αυτήν είναι αναγκαίο να βγάλουμε κάποια συμπεράσματα για να αντιμετωπίσουμε τόσο την υγειονομική κρίση που ζούμε, όσο και την οικονομική κρίση που μας χτυπάει την πόρτα.
Πιο συγκεκριμένα, πρέπει να αναδείξουμε για ακόμα μια φορά, ότι το κράτος και το κεφάλαιο δεν εξυπηρετούν τα συμφέροντα των από τα κάτω, δεν μας προστατεύουν ούτε ενδιαφέρονται για την ανθρώπινη ζωή. Είναι άκρως χαρακτηριστικό, το γεγονός ότι σε μια χώρα με διαλυμένο σύστημα υγείας, η κυβέρνηση και τα μιντιακά της φερέφωνα έχουν αναδιαμορφώσει το «μαζί τα φάγαμε» και παρουσιάζουν το άτομο ως μοναδικό υπεύθυνο για τη μετάδοση του ιού, καλύπτοντας έτσι την πραγματική διάσταση των πραγμάτων και εφευρίσκοντας τον ένοχο, εάν η κατάσταση ξεφύγει από τον έλεγχό τους. Με αυτό το αφήγημα έρχεται να κολλήσει και η εγκαθίδρυση του καθεστώτος έκτακτης ανάγκης, ένα καθεστώς που προετοιμάζει το έδαφος για ευρεία καταστολή οποιουδήποτε κοινωνικού-ταξικού αγώνα, στο άμεσο μέλλον, με πρόσχημα την διατήρηση της εθνικής ομοψυχίας μπροστά στον «κοινό» αγώνα της κοινωνίας ενάντια σε έναν αόρατο εχθρό.
Με τα παραπλανητικά λόγια της κυβέρνησης περί «εθνικής ομοψυχίας» εν μέσω της καπιταλιστικής πανδημίας και των χειροκροτημάτων του θεαθήναι σε ένα πετσοκομμένο σύστημα υγείας, η οργάνωση στα σωματεία, η δημιουργία δικτύου αλληλοβοήθειας, η σύνδεση των επιμέρους αγώνων πρέπει να αποτελέσουν βασική επιδίωξη των απο τα κάτω, ώστε να μπορέσουν να στήσουν αναχώματα και να απαιτήσουν τώρα-και όχι μετά- στήριξη του δημοσίου συστήματος υγείας με μόνιμες προσλήψεις και εξοπλισμό, κλείσιμο των μη απαραίτητων για το κοινωνικό σώμα χώρων εργασίας, μέτρα προστασίας για όσους και όσες δουλεύουν σε επιχειρήσεις και υπηρεσίες πρέπει οπωσδήποτε να μένουν ανοιχτές, απαγόρευση απολύσεων, καμία μείωση μισθού, αποζημίωση μισθού για όσους/ ες αναγκάστηκαν να σταματήσουν την εργασία τους, διαγραφή ενοικίων , ελεύθερη πρόσβαση σε κοινωνικά αγαθά και είδη πρώτης ανάγκης, έως το τέλος της κατάστασης εκτάκτου ανάγκης, κατάργηση των πλειστηριασμών πρώτης κατοικίας, αναστολή όλων των πράξεων νομοθετικού περιεχομένου, κλείσιμο των στρατοπέδων συγκέντρωσης μεταναστών και μέτρα στήριξης των απόρων και των αποκλεισμένων.
Τέλος, πρέπει λοιπόν να «λογαριαστούμε τώρα» με όλες τις πολιτικές δυνάμεις που συστηματικά βρίσκονται απέναντι στα συμφέροντα της μεγάλης μάζας της κοινωνίας είτε οι δυνάμεις αυτές ορίζονται ως δεξιές είτε ως αριστερές. Πέρα από το να οργανωθεί ο αγώνας για τα απαραίτητα που χρειαζόμαστε δεν θα πρέπει να παραβλέπουμε το πιο σημαντικό. Η κρίση αυτή όπως και κάθε κρίση είναι κρίση του συστήματος, του Καπιταλισμού που για μία ακόμα φορά συναντάει τα όρια του. Καμία λύση δεν θα αποτρέψει την επανάληψη τέτοιων καταστάσεων πέρα από την λύση της διάρρηξης των ορίων του, την οριστική υπέρβαση του και το πέρασμα σε μία κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Γιατί η μοναδικά πραγματική λύση στις κρίσεις είναι ένας άλλος κόσμος. Ο κόσμος της Αναρχίας και του Κομμουνισμού.
Η ΥΓΕΙΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΙ Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΕΙΝΑΙ ΕΔΩ
ΝΑ ΜΗΝ ΤΙΣ ΑΦΗΣΟΥΜΕ ΝΑ ΠΕΡΑΣΟΥΝ ΑΠΟ ΠΑΝΩ ΜΑΣ
Κατάληψη Έπαυλης Κουβέλου